Thanh Hoá là một vùng đất được ưu ái có rất nhiều địa điểm du lịch đẹp như bãi biển Sầm Sơn, biển Hải Tiến, thác Cổng Trời hay thác Mây. Không chỉ mang trong mình vẻ đẹp mà thiên nhiên ban tặng, xứ Thanh còn có những địa điểm du lịch tâm linh vô cùng nổi tiếng và mang nhiều giá trị văn hoá, lịch sử. Trong đó, phải nhắc đến đền thờ Mai An Tiêm. Hãy cùng Top Thanh Hoá AZ đi tìm hiểu, khám phá về ngôi đền này nhé!
Giới thiệu đôi nét về đền thờ Mai An Tiêm
Giai thoại về Mai An Tiêm và sự tích dưa hấu
Theo truyền thuyết, Mai An Tiêm vốn là nô bộc trung thành và là người được Vua Hùng yêu mến. Nhờ tài năng và cần cù chịu khó, Mai An Tiêm được phong chức cao, lấy vợ và sống cuộc đời hạnh phúc. Tuy nhiên, vì ghen ghét, một số người đã vu cáo Mai An Tiêm là người vô ơn với Đức vua. Giận dữ, nhà vua đày Mai An Tiêm cùng gia đình ra một hòn đảo hoang vắng, không cho mang theo bất cứ tài sản gì.
Tại hòn đảo hoang vu khắc nghiệt ấy, Mai An Tiêm không hề nản chí mà vẫn lạc quan, cần cù lao động, tự tìm kiếm lương thực nuôi sống gia đình. Một hôm, khi đi dọc bãi biển, Mai An Tiêm phát hiện ra một loại quả lạ mà bầy quạ tranh nhau ăn. Ông đem về trồng và nhân giống thành công. Đó chính là giống dưa hấu ngọt mát mà ngày nay vẫn còn được trồng phổ biến ở quê hương ông.
Sau nhiều năm bị lưu đày, nhờ vào sự chăm chỉ và khôn ngoan, Mai An Tiêm đã biến đảo hoang thành nơi định cư lý tưởng, khiến nhiều người từ đất liền kéo đến sinh sống. Khi hay tin, Đức vua đã triệu Mai An Tiêm về, trả lại chức tước và phong thưởng. Từ đó, Mai An Tiêm trở thành biểu tượng sáng chói về ý chí và nghị lực vượt khó, về tinh thần yêu nước nồng nàn, đáng được người đời noi gương.
Vị trí địa lý của đền thờ Mai An Tiêm
Toạ lạc ở xã Nga Phú, huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hoá đền nằm cách trung tâm huyện Nga Sơn khoảng 5km về phía Đông Bắc, dựa lưng vào phía Tây Nam của dãy núi Đồng Cổ, bên cạnh làng Nga An. Đây có thể được coi là một vị trí thuận lợi vì đền được xây dựng trên một quả đồi thấp, phía trước là cánh đồng bát ngát, phía sau có rừng xanh bao quanh. Điều này mang cho đền một phong cảnh thiên nhiên hữu tình nhưng cũng không kém phần uy nghiêm, tráng lệ.
Đền thờ Mai An Tiêm chính là một di tích lịch sử, biểu tượng của vùng đất Nga Sơn Thanh Hoá. Đền được xây dựng nhằm tôn vinh công đức và tưởng nhớ đến Mai An Tiêm – Một nhân vật lịch sử đó có công khai hoang mảnh đất này thuở đất nước còn sơ khai. Đến năm 1989, đền thờ Mai An Tiêm chính thức được UBND tỉnh Thanh Hoá cấp bằng công nhận là Di tích Lịch sử – Văn hoá.
Hướng dẫn cách di chuyển đến đền thờ Mai An Tiêm
Đường đến đền thờ Mai An Tiêm khá dễ dàng và thuận lợi nên du khách có thể chọn loại phương tiện tuỳ thích để di chuyển đến đây. Dưới đây sẽ là gợi ý về đường đi cho bạn
Xuất phát từ Hà Nội
Từ Hà Nội đến đền thờ Mai An Tiêm khoảng 170km, tương đương với khoảng 3 giờ 30 phút di chuyển.
- Xe khách: Có nhiều hãng xe khách khai thác tuyến đường Hà Nội – Thanh Hóa như: The Sinh Tourist, Sao Việt, Hải Vân… Giá vé dao động từ 120.000 – 180.000 VNĐ/lượt. Sau đó, du khách xuống xe tại bến xe Nga Sơn, sau đó bắt taxi hoặc xe ôm đến đền thờ Mai An Tiêm (khoảng 5km).
- Phương tiện cá nhân: Đi theo hướng cao tốc Pháp Vân – Cầu Giẽ, sau đó rẽ trái vào Quốc lộ 1A. Tiếp tục đi theo Quốc lộ 1A qua các địa phương như Ninh Bình, Thanh Hóa. Đến thị trấn Nga Sơn, rẽ trái vào đường Lê Lai, đi khoảng 5km sẽ đến đền thờ Mai An Tiêm.
Xuất phát từ Thanh Hoá
Quãng đường từ Thanh Hoá đi vào đến đền thờ Mai An Tiêm khoảng 50km tương ứng với khoảng 1 tiếng di chuyển.
- Phương tiện cá nhân: Đi theo đường Lê Lai hoặc đường Quốc lộ 47 qua các xã Nga Điền, Nga Phượng, Nga Phú. Đến xã Nga Phú, rẽ trái vào đường dẫn vào đền thờ Mai An Tiêm (khoảng 2km).
- Xe buýt: Bắt xe buýt tuyến Thanh Hóa – Nga Sơn. Sau đó bạn xuống xe tại bến xe Nga Sơn, sau đó bắt taxi hoặc xe ôm đến đền thờ Mai An Tiêm (khoảng 5km).
Đường di chuyển để đến đền thờ của thần dưa hấu
Vòng quanh tham quan kiến trúc đền thờ Mai An Tiêm
Kiến trúc của đền thờ Mai An Tiêm khá đơn giản nhưng mang đậm nét văn hoá bản sắc truyền thống của người Việt cổ. Đền được xây dựng theo hình chữ Đinh với 9 gian bao gồm 5 gian Tiền Bái và 4 gian Hậu cung.
Phía trước Tiền Bái là cổng Tam Quan kiểu chữ Đinh truyền thống, với 4 trụ cột lớn làm bằng gỗ lim có chạm khắc hoa văn tinh xảo trang trí hình Long, Ly, Quy, . Mái Tam Quan có hình cong uy nghi, lợp ngói mũi hài màu xanh thẫm. Hai bên Tam Quan là tường gạch xây theo kiểu chân đế, mái lợp ngói âm dương.
Bước qua cổng Tam Quan là sân đền rộng rãi, sạch sẽ, có hệ thống thoát nước và lối đi lát gạch bông. Phía trước sân đền là tiền đường 5 gian, mái lợp ngói mũi hài, nền lát gạch Bát Tràng. Tiền Bái gồm 5 gian, được chia cách bằng 4 hàng cột gỗ lim, trên cột được chạm khắc hoa văn hoa lá tinh tế. Giữa tiền đường là khám thờ chính của đền, thờ tượng Mai An Tiêm cỡ lớn bằng đồng.
Ngoài ra, Đền thờ Mai An Tiêm còn có một số công trình phụ trợ như: nhà khách, nhà bếp, kho chứa đồ,…được xây dựng xung quanh khuôn viên đền. Các công trình này có quy mô nhỏ hơn, kiến trúc đơn giản, mái lợp ngói, tạo sự hài hòa với toàn bộ kiến trúc chính của đền.
Bên cạnh giá trị kiến trúc, Đền thờ Mai An Tiêm còn lưu giữ nhiều hiện vật, cổ vật quý, là những bằng chứng về lịch sử và văn hóa Việt Nam. Theo ghi chép, đền thờ hiện còn lưu giữ được 35 hiện vật, cổ vật như: tượng thờ, đồ thờ bằng gỗ, đồ thờ bằng đồng, khánh thờ, câu đối, hoành phi, các dụng cụ thờ cúng khác.
Nổi bật là tượng Mai An Tiêm bằng đồng (đúc năm 1471), tượng 2 vị tướng Lê Uyển, Lê Long Đĩnh và nhiều hoành phi, câu đối ghi lại các sự tích về Mai An Tiêm. Những hiện vật này có giá trị lịch sử, văn hóa lớn, góp phần minh chứng cho các truyền thuyết dân gian về Mai An Tiêm.
Không chỉ vậy, khuôn viên Đền thờ Mai An Tiêm còn có hệ thống cây xanh, cảnh quan được chăm sóc, bảo tồn tốt. Xung quanh đền có hồ nước, ao cá, vườn hoa, cây cảnh tạo môi trường thiên nhiên mát mẻ, trong lành. Đặc biệt, đền còn lưu giữ được một số cây đa, cây si có tuổi đời hàng trăm năm tuổi, là những chứng tích sống về lịch sử hình thành, phát triển của ngôi đền.
Thông tin về lễ hội của đền thờ Mai An Tiêm
Nếu như bạn đã có ý định đến thăm nơi này tù không thể nào bạn bỏ qua cơ hội được tham dự lễ hội Mai An Tiêm hàng năm. Lễ hội được tổ chức từ ngày 12 kéo dài đến khoảng ngày 15 tháng 3 âm lịch. Đây chính là dịp dân làng nơi đây tụ họp, vui chơi đồng thời khơi dậy mới liên kết, lan tỏa mạnh mẽ truyền thống, văn hoá và đặc biệt là tỏ lòng biết ơn, tưởng nhớ đến “ông tổ Dưa Hấu” – Mai An Tiêm.
Phần lễ sẽ được đảm bảo trang nghiêm, trọng thể và mang tính cộng đồng. Cùng với đó là những hoạt động được chuẩn bị chu đáo mang tính giáo dục truyền thống cao, kết hợp hài hoà giữa văn hoá dân gian và văn hoá hiện đại nhằm có tính lan tỏa rộng rãi. Ngoài ra, phần Hội còn được tổ chức với nhiều hoạt động đặc sắc, thú vị như rước kiệu, dâng hương, lễ tế, thi nấu cơm, ném lao, kéo co,…
Lễ hội cũng là dịp để con cháu tri ân, đồng thời tiếp nối truyền thống những trang sử vàng của cha ông, tiếp tục phát huy truyền thống yêu nước, đoàn kết dân tộc. Vậy nên, nếu như bạn ưa thích sự nhộn nhịp thì đừng quên bỏ qua thời gian tuyệt vời này ở đền thờ Mai An Tiêm nhé!
Những lưu ý khi ghé thăm đền thờ Mai An Tiêm
Vì đền thờ Mai An Tiêm là di tích văn hoá – lịch sử đồng thời cũng là biểu tượng của người dân Nga Sơn, Thanh Hoá nên khi đến tham quan tại đây, du khách cần lưu ý một số điều sau:
- Tìm hiểu kỹ về văn hóa địa phương để tránh những hành vi vi phạm.
- Khi đến tham quan đền thờ Mai An Tiêm, du khách cần ăn mặc lịch sự, gọn gàng.
- Nên giữ gìn vệ sinh chung, không xả rác bừa bãi trong khuôn viên đền.
- Có thể mua một số sản phẩm địa phương như dưa hấu, mật ong, bánh gai… về làm quà cho người thân và bạn bè.
Những lưu ý khi đến chiêm bái, tham quan tại đền
Những trải nghiệm không thể bỏ qua khi đến Nga Sơn
Đến với Nga Sơn, ngoài đền thờ Mai An Tiêm ra còn rất nhiều những địa điểm khác để du khách tha hồ trải nghiệm và khám phá. Bạn có thể leo núi vào Động Từ Thức, động Bạch Ái, vào chùa Tiên và vườn Đào Tiên hay đi du thuyền ở hồ Đồng Vụa.
Ngoài ra, bạn cũng có thể đến tham quan và trải nghiệm một số những làng nghề truyền thống như dệt chiếu, mỹ nghệ, đan lát,… rồi thưởng thức một số đặc sản ở nơi đây như nem chua, gỏi cá nhệch,… chắc chắn sẽ không làm bạn thất vọng.
Với kiến trúc độc đáo, các giá trị lịch sử và văn hóa quý báu, Đền thờ Mai An Tiêm Thanh Hóa không chỉ là biểu tượng tâm linh mà còn là niềm tự hào về truyền thống của người dân xứ Thanh. Đây là một điểm đến văn hóa – tâm linh không thể bỏ qua khi ghé thăm Nga Sơn hay vùng đất Thanh Hóa.
